Van de supermarkt tot op restaurant: deze producten uit bezette Palestijnse gebieden worden binnenkort verboden
In dit artikel:
De federale regering besliste dinsdag de invoer van producten uit de bezette Westelijke Jordaanoever te verbieden; nu mogen die goederen nog verkocht worden totdat de maatregel in wetgeving is gegoten. In praktijk gaat het om een beperkt aantal supermarktaankopen, maar ook om veelal moeilijk te traceren landbouwproducten en wijnen die via gespecialiseerde winkels en onlinehandels in België terechtkomen.
In supermarkten zoals Carrefour liggen momenteel items waarvan de herkomst naar de Westelijke Jordaanoever verwijst: een sesamreep van het Israëlische bedrijf Achva draagt op het etiket de vermelding dat hij in een ‘Israëlische kolonie’ op de Westelijke Jordaanoever geproduceerd is. Delhaize verkoopt wijnen van het merk Efrat/Teperberg die op het etiket als “geproduceerd in Israël” staan, terwijl het moederbedrijf ook wijngaarden in nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever bezit. Dat maakt het moeilijk om met zekerheid te bewijzen uit welke wijngaard de druiven komen, en er is een reëel risico dat producten van verschillende percelen worden vermengd.
Specialiteitenwinkels vormen een grotere uitdaging: Ari’s Kosher Wine in Antwerpen promoot online meer dan honderd wijnen uit de Westelijke Jordaanoever en geeft daarbij expliciet de nederzetting van herkomst aan. Eerder onderzoek wees uit dat correcte labeling van wijnen uit bezette gebieden zeldzaam is; van vijfhonderd onderzochte wijnen waren er slechts twee juist geëtiketteerd.
Volgens het Agentschap voor Buitenlandse Handel was de geregistreerde waarde van invoer uit bezette gebieden vorig jaar ongeveer 2,6 miljoen euro, vooral fruit en noten — maar dat cijfer is vermoedelijk een onderschatting door onvolledige of misleidende etikettering. Beleidsmedewerker Rikkert Horemans (Broederlijk Delen) benadrukt dat de verplichting tot correcte herkomstaanduiding bij de verkoper ligt, maar stelt tegelijk voor douanecontroles te verscherpen en bij twijfel te weigeren in te voeren.
Een belangrijke uitzondering blijft de Golanhoogten: producten uit dat gebied vallen buiten het aangekondigde verbod. In winkels en op restaurantkaarten zijn momenteel nog producten uit de Golan te vinden, zoals sinaasappelconfituur die expliciet een nederzetting als bron vermeldt. Restauranthouders zoals Sigrid Naedts (Pannenhuis) geven aan geen politieke motivatie te hebben bij hun keuze voor zulke wijnen en houden die op de kaart zolang klanten tevreden zijn.
Kortom: de aangekondigde importban is politiek significant, maar de toepassing zal complex zijn door gebrekkige labeling, menging van productstromen, kleine maar versplinterde importvolumes en de uitsluiting van de Golanhoogten — waardoor handhaving en controle centraal komen te staan bij de verdere uitwerking van het verbod.